από την Αναστασία Τσαλκιτζή
Μέρα συννεφιασμένη, αναποφάσιστη, έτοιμη να κλάψει μα ξαφνικά γελάει κι εγώ περπατώ στην Ηρακλέους Γαζέπη. Δρόμος αφιερωμένος στο μακροβιότερο Δήμαρχο Χαλκίδας. Ατρόμητος, αγέρωχος δηλώνει το τουρκοαραβικής προέλευσης όνομά του. Αγαπήθηκε από τους συμπολίτες του σαν θεός για το έμπρακτο όραμά του για την πόλη της Χαλκίδας. Μια Χαλκίδα εντός των περίφημων ενετικών τειχών που αντιμετώπιζε πολλά οικονομικά προβλήματα λόγω των δυσβάσταχτων φόρων, με τέσσερα εργοστάσια που έδιναν ασθμαίνουσα οικονομική ανάσα και με προβλήματα στην ανύπαρκτη υδροδότησή της. Σε τούτο το δρόμο επέλεξε να κατασκευάσει κάποια από τα σημαντικότερα έργα της θητείας του, το νοσοκομείο και την περίφημη, εγκαταλελειμμένη πλέον εδώ και χρόνια, Δημοτική αγορά Χαλκίδας.
Περπατώ όπως τότε που με κρατούσε από το χέρι η μάνα μου και σταματούσα να περιεργαστώ τα όσα κατασκεύαζαν οι ιδιοκτήτες μικρών μαγαζιών, κάτω από αρχοντικά, που τότε έσφυζαν από ζωή.
Στη γωνία το μοναδικό ίσως μαγαζί με αρώματα, τότε, που αναλάμβανε να μαντάρει κάλτσες και καλσόν. Ιδιοκτήτης του ψιλόλιγνος άντρας ευγενικός και πάντα χαμογελαστός. Λίγο πιο κάτω τα μαγαζιά των σαγματοποιών γεμάτα πελάτες ελπίζοντας πως με τα παζάρια θα πετύχουν καλύτερη τιμή. Συνεχίζω προχωρώντας προς τη στενή ξύλινη πόρτα με τα περίτεχνα σιδερένια κάγκελα κι η ατμόσφαιρα πλημμυρίζει με μελωδικές φωνές παιδιών. Ναι εδώ στεγαζόταν ο παιδικός σταθμός. Το κτίριο διώροφο επάνω το δωμάτιο της μεσημεριανής ξεκούρασης, κάτω το μαγειρείο και ο χώρος απασχόλησης των παιδιών. Κατεβαίνω τα σκαλιά και ……η αυλή γεμάτη αρώματα εσπεριδοειδών, παιχνίδια .
Επόμενη στάση το ποτοποιείο με τα μεγάλα ξύλινα βαρέλια που κάθε νοικοκυρά επισκεπτόταν για να προμηθευτεί κονιάκ για τη δημιουργία ηδύποτων σπιτικών. Απέναντι το τσαγκαράδικο του Εξαδάκτυλου. Εκείνος φορώντας τη γεμάτη κόλες και χρώματα άσπρη ποδιά ανάμεσα στα εργαλεία του. Η μυρωδιά του δέρματος, της κόλλας, ο ήχος του σφυριού επαναλαμβανόμενος – ρυθμικός, το νανούρισμα της ραπτομηχανής συνυφασμένα με τα χειροποίητα παπούτσια του. Φτάνω στο γωνιακό περίπτερο με τις αγαπημένες μελόπιτες, δίπλα ο φούρνος της κυρά – Τασίας με τις αγαπημένες αφράτες πλεξούδες κι απέναντι η Δημοτική αγορά .
Τα μάτια κλείνουν κι εκείνη ζωντανεύει και πάλι. Γεμάτη ψαράδικα, κρεοπωλεία, μανάβικα . Νότες απλωμένες από τις πρόβες της φιλαρμονικής μπερδεμένες με την τσίκνα του γωνιακού σουβλατζίδικου τις μυρωδιές των κεριών από το κηροπλαστείο. Λίγο πιο κει το ζαχαροπλαστείο που σαν έφτανε καλοκαίρι έβγαζε την παγωτομηχανή με τις τρεις γεύσεις παγωτών, βανίλια, κακάο και ανάμεικτη. Απέναντι το μαγαζί του παππού με τους ξηρούς καρπούς κι εγώ στο πεζοδρόμιο να παίζω κουτσό.
Στη γωνία της αγοράς ο παραδοσιακός καφενές, με τα στρογγυλά σιδερένια τραπεζάκια, τις ψάθινες καρέκλες όπου μπορούσες να απολαύσεις την πορτοκαλάδα σου αφήνοντας το βλέμμα να πέφτει πάνω στους διαβάτες της απέναντι πλατείας. Μιας πλατείας που σαν έφταναν τα Χριστούγεννα στολιζόταν το δέντρο που υπήρχε με πολύχρωμες μπάλες και μπαστουνάκια, μα σαν ερχόταν η Μεγάλη Παρασκευή συγκεντρώνονταν εκεί όλοι οι επιτάφιοι της πόλης κι η πλατεία φωτιζόταν απ’ τα αναμμένα κεριά των πιστών.
Ναι περπατώ στον ίδιο δρόμο, μα είναι τόσο αλλαγμένος. Τα μαγαζιά σιώπησαν, επαγγέλματα έσβησαν, η ομορφιά των παλιών αρχοντικών μέρα τη μέρα ξεφτίζει . Η αγορά που κάποτε έσφυζε από ζωή τώρα κλειστή νεκρή, απρόσιτη από πλέγματα που απαγορεύουν την είσοδο, κι εμείς θεατές που αφήνουν να σβήσει η Χαλκίδα του οραματιστή δημάρχου που οι συμπολίτες του αγάπησαν σαν θεό τραγουδώντας του «Ζήσε, Αραμπή μου να ζήσουμε κι’ εμείς, να σ’ έχουμε καμάρι εμείς οι Χαλκιδείς!
(Οι πληροφορίες για τον οραματιστή δήμαρχο από https://www.square.gr/o-dimarxos-pou-agapithike-sa-theos/5777
